Przyczyny uzasadniające odmowę akceptacji wniosku pracownika w przedmiocie łączenia urlopu rodzicielskiego z pracą

Uprawnienie, o którym mowa w zapytaniu zostało uregulowane w art. 182^1e kodeksu pracy (dalej: KP). Zgodnie z tym przepisem, pracownik może łączyć korzystanie z urlopu rodzicielskiego z wykonywaniem pracy u pracodawcy udzielającego tego urlopu w wymiarze nie wyższym niż połowa pełnego wymiaru czasu pracy. W takim przypadku urlopu rodzicielskiego udziela się na pozostałą część wymiaru czasu pracy. Pisemny wniosek o podjęcie pracy w tej formie pracownik powinien złożyć w terminie nie krótszym niż 21 dni przed rozpoczęciem wykonywania pracy. Pracodawca jest obowiązany uwzględnić wniosek pracownika, chyba że nie jest to możliwe ze względu na organizację pracy lub rodzaj pracy wykonywanej przez pracownika. Wniosek pracownika nie jest więc dla pracodawcy bezwzględnie wiążący. O przyczynie odmowy jego uwzględnienia pracodawca informuje pracownika na piśmie.

Przepisy nie określają przykładowego katalogu przyczyn, na które może powołać się pracodawca odmawiając akceptacji wniosku pracownika. Negatywna przesłanka odwołująca się do „organizacji pracy lub rodzaju pracy wykonywanej przez pracownika” jest zwrotem niedookreślonym, który będzie musiał być zweryfikowany w kontekście indywidualnego przypadku.

W literaturze tematu można spotkać szereg sugestii w tym zakresie. Podaje się m.in., że pracodawca może odmówić akceptacji wniosku pracownika, który wykonuje pracę na stanowisku, na którym:

• wymagana jest dyspozycja w pełnym wymiarze czasu pracy, zwłaszcza związanym z indywidualną odpowiedzialnością za powierzone zadania (np. stanowisko kierownicze),
• brak jest możliwości dzielenia wymiaru czasu pracy między dwóch pracowników lub taka organizacja jest znacznie utrudniona (np. kierowcy),
• ze względu na ciągłość realizacji zadań w ramach przyjętej technologii nie jest możliwe dzielenie się pracą w trakcie zmiany roboczej (np. praca przy taśmie).

Organizacja pracy na stanowiskach administracyjnych o specyfice biurowej z reguły nie będzie uzasadniała odmowy zaakceptowania wniosku w przedmiocie łączenia urlopu rodzicielskiego z pracą. Jeżeli na dodatek rodzaj wykonywanej na tego typu stanowisku pracy nie posiada cech wskazanych w pierwszym z wymienionych powyżej przykładów to pracodawca nie powinien potraktować omawianego wniosku odmownie.

Charakterystyka pracy na stanowisku, o którym mowa w zapytaniu wydaje się spełniać przesłanki warunkujące pozytywne rozpatrzenie wniosku Czytelniczki. Jeżeli jednak pracodawca odmówi jego akceptacji, wówczas powstały na tym tle spór ostatecznie może rozstrzygnąć właściwy sąd pracy, w trybie powództwa o ustalenie prawa do omawianego uprawnienia (art. 189 kodeksu postępowania cywilnego). W toku zainicjowanego w ten sposób postępowania, sąd pracy może dokonać rzetelnej analizy powodów odrzucenia wniosku na tle specyfiki organizacji pracy lub rodzaju pracy wykonywanej przez Czytelniczkę. W przypadku negatywnej weryfikacji decyzji pracodawcy, sąd może zobligować go do zatrudnienia pracownicy w sposób zgodny z treścią złożonego przez nią wniosku.